Με ξύπνησε (γράφω Μεγάλη Τετάρτη) η δεκαετής κόρη μου, που κάτι ανακάτευε θορυβωδώς στο παρακείμενο δωμάτιό της. Οταν τη ρώτησα «Γιατί, κοριτσάκι μου, ξύπνησες τόσο νωρίς χωρίς λόγο;» μου απάντησε: «Τι χωρίς λόγο, βρε μπαμπά; Θα βάψουμε αβγά με τη μαμά» και αποχώρησε με υπερήφανο και πολυάσχολο ύφος.
Από μικρός, σε ένα σπίτι όπου οι γυναίκες εφάρμοζαν με μεγάλη αυστηρότητα τους κανόνες της πασχαλινής ορθόδοξης νηστείας, είχα προβληματιστεί γύρω από τη βαθύτερη σημασία και το συμβολικό νόημα των απαγορεύσεων και των ελευθεριοτήτων της πασχαλινής νηστείας και της κορύφωσής της στο όργιο των ημερών του Πάσχα.
Είχα το προνόμιο, στα πρώτα πανεπιστημιακά μου χρόνια, να συζητώ συχνά με έναν ξεχωριστό, από κάθε άποψη, άνθρωπο και ιερωμένο, τον παπα-Γιώργη Πυρουνάκη. Ημουν τότε οπαδός του ιστορικού υλισμού, αλλά ο φανατισμός, η παραδοξολογία και το πνεύμα αντιλογίας που με χαρακτήριζαν δεν αποθάρρυναν τον μεγάλο συνομιλητή μου.
Μου είχε εξηγήσει πως οι ρίζες των απαγορεύσεων της νηστείας προϋπήρχαν σε παλαιότερες θρησκείες της Μεσογείου, πως συνδέονταν αρμονικά με τις ετήσιες εξελίξεις του εύκρατου κλίματός μας και είχαν αναμφισβήτητη οικολογική χρησιμότητα.
Πως παραδείγματος χάρη είναι λογικό να τρως τις ελιές που σαπίζουν, όταν η θερμοκρασία του καλοκαιριού έλιωνε το χοντρό αλάτι που τις προστάτευε. Αντιθέτως, χρήσιμη ήταν η εξοικονόμηση λαδιού, διότι η ελιά μπορούσε καπριτσιόζικα να καρποφορεί μία φορά στα δύο ή στα τρία χρόνια.
Περίοπτη θέση είχε βεβαίως σε αυτές τις εξηγήσεις η ιστορία του μυστηριώδους και εκτυφλωτικού κόκκινου αβγού. Η συμβολική του αξία υποτάσσεται στους νόμους της αγοράς, όταν γίνεται αβγό του Φαμπερζέ και είναι κατασκευασμένο από χέρια δεξιοτεχνών με πρώτη ύλη πολύτιμα μέταλλα και σπάνιους λίθους. Φλογεροί έρωτες εκδηλώνονταν με τη δωρεά ενός τέτοιου αβγού. Συμμορίες και διεθνείς κατασκοπευτικές οργανώσεις αγωνίζονταν πολλές φορές για την κατοχή τους.Το πιο πολυσύνθετο όμως αισθητικό αριστούργημα, κάποιας παλαιότερης εποχής, δεν μπορεί να συγκριθεί σε ό,τι αφορά την πολυπλοκότητα με ένα ζωντανό αβγό που έχει σκοπό την αναπαραγωγή. Κάθε είδους υποδιαιρέσεις και οι συνδυασμοί τους καθορίζουν την εξειδίκευση του είδους. Σε ό,τι αφορά τον άνθρωπο, πολλές φορές το αβγό που περιμένει τη γονιμοποίησή του περικλείει ήδη θετικές και αρνητικές ιδιότητες, θαυμαστά και αποτρόπαια χαρακτηριστικά που προσδιορίζουν τον χαρακτήρα, τις ικανότητες, σε μεγάλο βαθμό το πεπρωμένο μας. Σε ένα ταπεινό ωάριο ξεκίνησε η ζωή και η εξέλιξη του καθενός από εμάς και άλλων πολλών που αρκέστηκαν σε μια ασήμαντη παρουσία πάνω στη Γη ή οδήγησαν σε εξελίξεις που επηρέασαν την καθημερινότητα εκατομμυρίων συνανθρώπων.
Ενα είδος αβγού, είτε είναι βαμμένο κόκκινο, είτε πράσινο, είτε μπλε, είναι και τα πολιτικά κόμματα. Μην ξεχνάμε και το αβγό του φιδιού. Η πολυπλοκότητα ενός κόμματος εξαρτάται από την πολυσυλλεκτικότητά του. Αν όμως το χρησιμοποιούμε για να σπάσουμε τα αβγά των άλλων, πρέπει να το βράσουμε μέχρι να σκληρύνει. Οσο πιο σκληρό, δηλαδή ενιαίο, είναι ένα κόμμα, τόσο μεγαλύτερη είναι η αντοχή του. Αν όμως σπάσει, στην πρώτη ή σε κάποια από τις επόμενες αναμετρήσεις, τότε πρέπει να φαγωθεί αμέσως, γιατί αν το παρατήσεις σε μια γωνιά του τραπεζιού γρήγορα δεν ανταποκρίνεται πια στις απαιτήσεις που μπορεί κανείς να έχει, ιδιαίτερα αν το πασχαλινό τραπέζι έχει μεγάλη ποικιλία ορεκτικών εδεσμάτων.
Το πρώτο αβγό που βάφουμε, λέει η παράδοση. είναι της Παναγίας. Αυτό πρέπει να το βάλουμε κάπου ψηλά, να το προφυλάξουμε από πτώση ή άλλη πρόσκρουση και βεβαίως να μην επιτρέψουμε στους νεότερους να το τσουγκρίσουν.
Κάπως δηλαδή όπως συμβαίνει και με τους αρχηγούς των κομμάτων. Ο κίνδυνος είναι μετά το τέλος της γιορτής το αρχηγικό αβγό να ξεχαστεί στο ράφι και επειδή έχει μπαγιατέψει να μην αξίζει πια τίποτα.
Χριστός Ανέστη!
Πηγή: ΤΟΒΗΜΑ